PHOTOGRAPHY ΄d CINEMA CLUB OF KARDITSA
(LEFKK)

Dictionary of photography terminology

B, Bulb	Ρύθμιση που κρατά το φωτοφράκτη ανοικτό όσο είναι πατημένο το κλείστρο. Χρήσιμη στη φωτογραφία τη νύκτα.
Bracketing	Τεχνική κατά την οποία αντί για μία, πραγματοποιούμε μια σειρά λήψεων (τρεις ή πέντε) με ακριβώς το ίδιο κάδρο. Τα καρέ αυτά διαφέρουν από την κεντρική λήψη ως προς την έκθεση, αποκλείοντας κατά βήματα του 1/2 ή 1 stop κλπ. Παράδειγμα: βασική μέτρηση 1/250" με f/8, bracketing σε βήματα του 1 stop 1/250" f/5.6 και f/11. Η τεχνική αυτή αποτελεί μια από τις πιο προσφιλείς ασφαλιστικές δικλείδες για το φωτογράφο που θέλει άψογα αποτελέσματα ιδιαίτερα αν δουλεύει με slides. Το Autobracketing περιέχεται σε λίγες σοβαρές ρεφλέξ 35mm. Με τον αυτοματισμό αυτό απλώς επιλέγουμε την απόκλιση από τη βασική έκθεση (σε βήματα του 1/3 stop) και η μηχανή αναλαμβάνει να κάνει αντί για μία τρεις ή πέντε λήψεις του ίδιου καρέ.
Databack	Προαιρετικό εξάρτημα. Πρόσθετη πλάτη που αντικαθιστά την κανονική και προσφέρει: καταγραφή ώρας και ημερομηνίας, intervalome-intervalometerter και στις πολύ σύγχρονες παραλλαγές ορισμένες δυνατότητες προγραμματισμού.
ISO (International Standards Organisation)	Πρότυπο του Διεθνούς Οργανισμού Τυποποίησης που έχει γίνει καθολικά αποδεκτό από τη φωτογραφική βιομηχανία για τη μέτρηση της ευαισθησίας των φιλμ.
JCII (Japan Camera Industry Inspection)	Τα αρχικά που βρίσκουμε πάνω στο γνωστό αυτοκόλλητο κάθε γιαπωνέζικης μηχανής. Πρόκειται για ανεξάρτητο οργανισμό στον οποίο συμμετέχουν όλοι οι γιαπωνέζοι κατασκευαστές και εξασφαλίζει τον ποιοτικό έλεγχο της παραγωγής.
Motordrive	Πρόσθετο εξάρτημα οδήγησης της μηχανής όπου την προώθηση αναλαμβάνει ισχυρό μοτέρ με ταχύτητες μεγαλύτερες από 3 καρέ ανά δευτερόλεπτο. (3fps). θεωρείται εξάρτημα που αφορά περισσότερο τους επαγγελματίες και όσους ασχολούνται με τη φωτογραφία κίνησης και δράσης.
Ανίχνευση φάσης (Phase detection)	Η αρχή στην οποία στηρίζονται τα παθητικά συστήματα Autofocus στις ρεφλέξ 35mm.To είδωλο χωρίζεται στα δύο και αναλύεται από μια σειρά αισθητήρων. Όταν ισαπέχουν το αντικείμενο μας είναι “εντός φάσεως” και όσον αφορά εμάς το σύστημα έχει εστιάσει σωστά.
Αντιστάθμιση κόντρα φωτισμού (Backlight compensation)	Λειτουργία συνήθως αυτόματη που διορθώνει την έκθεση δίνοντας 1.5 ή 2 stop παραπάνω, όταν το φωτόμετρο ανιχνεύει ότι το αντικείμενο είναι οπισθοφωτισμένο. Κλασικό παράδειγμα: λήψη πορτραίτου με φόντο τον ουρανό.
Αυτόματη Έκθεση (Autoexposure)	Η μηχανή επιλέγει ταχύτητες ή διαφράγματα ή και τα δύο. Περιλαμβάνει την προγραμματισμένη έκθεση και την προτεραιότητα διαφράγματος ή ταχύτητας. Είναι το αντίθετο της χειροκίνητης (manual) έκθεσης όπου ο φωτογράφος φροντίζει μόνος του για όλες τις ρυθμίσεις.
Αυτόματη επανατύλιξη φιλμ(Auto rewind)	Η μηχανή με ένα αισθητήρα ροπής πληροφορείται ότι το φιλμ τελείωσε και το ξανατυλίγει στην κασέτα. Στην ημιαυτόματη έκδοση του η λειτουργία αυτή απαντά σε πολλές ρεφλέξ και σημαίνει ότι ο χρήστης πρέπει να πατήσει κάποιο κουμπί καί ο αυτοματισμός να αναλάβει τα περαιτέρω.
Αυτόματη εστίαση (Autofocus)	Διακρίνουμε την ενεργή αυτόματη εστίαση με υπέρυθρες (που εφαρμόζεται στις compact) και την παθητική με σύστημα ανίχνευσης φάσης (στις ρεφλέξ).
Βάθος πεδίου (Depth of field)	Η απόσταση εμπρός και πίσω από το σημείο ακριβούς εστίασης μέσα στην οποία το είδωλο διατηρεί ικανοποιητική ευκρίνεια. Εξαρτάται από α. την εστιακή απόσταση του φακού (είναι πολύ μεγάλο στους ευρυγώνιους και περιορισμένο στους τηλεφακούς) και θ. το διάφραγμα (είναι μεγάλο με κλειστό διάφραγμα ενώ μειώνεται όσο το ανοίγουμε).
Βοήθημα εστίασης (Focus aid)	Οποιοδήποτε τέχνασμα χρησιμοποιείται για την επιβεβαίωση της σωστής εστίασης. Συνήθως είναι τηλέμετρα σπαστού ειδώλου (split image rangefinders), μικροπρισματικοί δακτύλιοι (microprisms), μεγεθυντικοί φακοί στο μεσαίο φόρμα κλπ.
Βοήθημα εστίασης στο σκοτάδι(AF Illuminator)	Δέσμη υπερύθρων που χρησιμοποιούν τα AF φλας και ορισμένες AF ρεφλέξ προκειμένου να εστιάσουν με πολύ χαμηλές συνθήκες φωτισμού. Το σύστημα μετράει το χρόνο ανάκλασης της δέσμης και υπολογίζει την απόσταση από το αντικείμενο. Έχει μέτρια εμβέλεια μέχρι 10 περίπου μέτρα.
Διαμέσου φακού ΤTL (through the lens)	Η φωτομέτρηση με τη μέθοδο αυτή έχει επικρατήσει πλήρως. Τα αισθητήρια του ενσωματωμένου φωτόμετρου “διαβάζουν” το φως που μόλις έχει περάσει από το φακό. Έτσι πραγματοποιείται αυτόματα ο υπολογισμός συντελεστή διόρθωσης για φίλτρα, προσθήκη ειδικών εξαρτημάτων όπως φυσούνες ή δακτυλίδια προέκτασης κλπ.
Διάφραγμα (Aperture)	Μηχανισμός με επάλληλα πτερύγια εντός του φακού που μπορεί να αυξομειώνει το μεταδιδόμενο μέσω του φακού φως. Οι ρυθμίσεις γίνονται είτε από το ειδικό δακτυλίδι πάνω στο φακό είτε από το σώμα στις πιο μοντέρνες μηχανές. Ο αριθμός f/ του διαφράγματος είναι το πηλίκο της εστιακής απόστασης του φακού διαιρούμενης με τη διάμετρο του ανοίγματος. Μαζί με την ταχύτητα καθορίζουν την έκθεση.
Έκθεση (Exposure)	Το μέτρο της έκθεσης είναι το γινόμενο της έντασης του φωτός που φθάνει και ευαισθητοποιεί το φιλμ επί το χρόνο. Το φωτογραφικό φιλμ και το χαρτί εκτίθενται με αυτές τις δύο αλληλένδετες παραμέτρους στο φως. Σε συνάρτηση με την ευαισθησία του υλικού καθορίζεται και η επιτυχία της έκθεσης αν δηλαδή είναι σωστά εκτεθειμένο από πυκνομετρική άποψη.
Ενδείξεις με φωτοεκπέμπουσες διόδους LED (Light emitting diode)	Χρησιμοποιούνται στα σκόπευτρα. Επειδή είναι σχετικά σπάταλες σε ηλεκτρική ενέργεια (καταναλίσκουν γρήγορα την μπαταρία) τείνουν να αντικατασταθούν ολοκληρωτικά από τις πολύ οικονομικές, ενεργειακά, διόδους υγρών κρυστάλλων LCD.
Εστιακή απόσταση (Focal Length)	Μέγεθος που καθορίζει ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του φακού. Είναι η απόσταση από το οπτικό κέντρο του φακού ως το επίπεδο του φιλμ.
Ευαισθησία φιλμ κατά ISO, ASA κλπ	Το μέτρο του πόσο “γρήγορα” αντιδρά το φιλμ στην έκθεση στο φως, πάντα σε σχέση με τα ορισμένα βιομηχανικά πρότυπα. Π.χ. το φιλμ ISO 200 έχει διπλάσια ευαισθησία από το αντίστοιχο ISO 100 διότι αρκείται σε επίπεδο φωτισμού κατά ένα stop χαμηλότερο για το ίδιο αποτέλεσμα.
Θαμπόγυαλο (Viewing Screen)	Κατεργασμένη γυάλινη επιφάνεια όπου σχηματίζεται το (ανεστραμμένο) είδωλο και εστιάζουμε. Στις ακριβές ρεφλέξ 35mm τα θαμπόγυαλα είναι εναλλακτά.
Καρέ το δευτερόλεπτο Fps	Χαρακτηριστικό που αναφέρεται στην ταχύτητα του winder ή motordrive. Να σημειωθεί ότι η τιμή που δίνει ο κατασκευαστής αφορά συνήθως λειτουργία σε γρήγορη ταχύτητα1/500 ή 1/1000 sec.
Κεντρικά ζυγισμένη φωτομέτρηση (Centre weighted metering)	Η πιο διαδεδομένη μέθοδος φωτομέτρησης που συναντάμε σε όλες σχεδόν τις SLR 35mm.To αισθητήριο του φωτόμετρου είναι καλιμπραρισμένο ώστε να λαμβάνει υπόψη του περισσότερο τα αντικείμενα στο κέντρο του καρέ και λιγότερο στην περιφέρεια.
Κλείδωμα αυτόματης Έκθεσης(Autoexposure Lock)	Κουμπί που παγώνει μια φωτομέτρηση αδιάφορα αν ξανασυνθέσουμε το καρέ μας. Πολύ βολικό όταν το αντικείμενο μας έχει προβληματικό φως π.χ. πολύ κοντράστ: τότε παίρνουμε μια μέτρηση από αντικείμενο μεσαίου τόνου και ισοδύναμο επίπεδο φωτός, την “παγώνουμε” με το exposure lock και προχωράμε στη λήψη του αρχικού καρέ.
Κωδικοποίηση DX	Σύστημα αυτόματης αναγνώρισης της ευαισθησίας του φιλμ. Πάνω στην κασέτα του φιλμ 35mm υπάρχουν ειδικές αγώγιμες γραμμογραφήσεις που τις διαβάζουν ηλεκτρικοί αισθητήρες μέσα στο σώμα της μηχανής.
Μερική φωτομέτρηση (Partial metering)	Σύστημα με το οποίο το ενσωματωμένο φωτόμετρο μετρά αποκλειστικά μια περιοχή στο κέντρο του καρέ χωρίς να ασχολείται καθόλου με την υπόλοιπη επιφάνεια του. Είναι ένα είδος spot ευρείας περιοχής.
Μεταβλητό πρόγραμμα (Program shift)	Παραμένει η προγραμματιζόμενη έκθεση αλλά ο χρήστης μπορεί να την επηρεάσει επιλέγοντας πιο γρήγορες ταχύτητες ή πιο κλειστά διαφράγματα. Σε ορισμένες SLR αυτό γίνεται αυτόματα ανάλογα με την εστιακή απόσταση του φακού. Δηλ. αν η μηχανή “αντιληφθεί” ότι έχει προσαρμοστεί τηλεφακός, μεταβάλλει το πρόγραμμα για γρηγορότερες ταχύτητες ώστε να αποφευχθεί το κούνημα (camera shake).
Μονοπτική ρεφλέξ SLR (Single Lens Reflex)	Μηχανή 35mm με εναλλακτούς φακούς και προαιρετικά πρόσθετα αξεσουάρ όπως φλας, motor-drive κλπ. Χρησιμοποιεί ένα σύστημα με καθρέπτη, θαμπόγυαλο και πεντάπρισμα για την εστίαση του ειδώλου. Ο φωτοφράκτης είναι πάντα εστιακού επιπέδου (focal plane shutter).
Πάνελ ενδείξεων υγρών κρυστάλλων LCD (Liquid Crystal Display)	Τείνει να υποκαταστήσει τελείως τα LED. Χρησιμοποιείται και στο σκόπευτρο και σαν ξεχωριστή οθόνη ενδείξεων δίπλα από το πεντάπρισμα.
Πεντάπρισμα (Pentaprism)	Ειδικό πρίσμα που εφαρμόζεται πάνω από το θαμπόγυαλο, ώστε να βλέπουμε το είδωλο ορθό και όχι ανεστραμμένο
Πολυζωνική φωτομέτρηση (Multi pattern or multi segment metering)	Η φωτομέτρηση όπου το καρέ χωρίζεται σε ζώνες (τμήματα) η συμμετοχή των οποίων στην τελική μέτρηση υπολογίζεται με κάποιον αλγόριθμο από τον κεντρικό μικροεπεξεργαστή. Έχει αξία στις περιπτώσεις που στο καρέ κάποια σημεία στην περιφέρεια είναι ανομοιόμορφα φωτισμένα και κινδυνεύουν να “ξεγελάσουν” την κεντρικά ζυγισμένη φωτομέτρησηη.
Προγραμματιζόμενη Έκθεση(Programmed autoexposure)	Λειτουργία αυτόματης έκθεσης όπου και το διάφραγμα και η ταχύτητα τίθεται αυτόματα από τη μηχανή χωρίς επέμβαση του χρήστη. Προσφέρει μηδενικό έλεγχο ως προς τις παραμέτρους της έκθεσης αλλά μέγιστη ευελιξία και απλοποίηση της λήψης ιδιαίτερα αν βιαζόμαστε.
Προτεραιότητα διαφράγματος(Aperture Priority)	Λειτουργία αυτόματης έκθεσης όπου ο φωτογράφος επιλέγει το διάφραγμα και η μηχανή αναλαμβάνει να ρυθμίσει την ταχύτητα ώστε να δώσει σωστή έκθεση ανάλογα με τις συνθήκες φωτισμού. Αποτελεί τον πιο διαδεδομένο και εύχρηστο τύπο αυτόματης έκθεσης με επαρκή έλεγχο των παραμέτρων της έκθεσης και μάλιστα του βάθους πεδίου.
Προτεραιότητα εστίασης (Focus priority)	Αφορά τις μηχανές AF όταν το κλείστρο δεν ενεργοποιείται αν δεν έχει επιτευχθεί ικανοποιητική εστίαση.
Προτεραιότητα χρόνου (Shutter priority)	Λειτουργία αυτόματης εστίασης όπου ο φωτογράφος επιλέγει την ταχύτητα και η μηχανή αναλαμβάνει να ρυθμίσει το διάφραγμα. Χρησιμεύει κυρίως στη φωτογραφία κίνησης, αγώνες, ρεπορτάζ κλπ.
Σκόπευτρο (Viewfinder)	Η οπτική επαφή του φωτογράφου με τη μηχανή. Στο σκόπευτρο πραγματοποιείται η εστίαση του ειδώλου αλλά και η πληροφόρηση του χρήστη για τις λειτουργίες της μηχανής και τη φωτομέτρηση.
Σκόπευτρο υψηλής θέσης (High eyepoint viewfinder)	Σχεδίαση σκοπεύτρου στην οποία επιτυγχάνεται να είναι ορατό το θαμπόγυαλο με το μάτι λίγο μακρύτερα απ’ ότι στα συνηθισμένα σκόπευτρα. Διευκολύνει πολύ τους διοπτροφόρους φωτογράφους.
Στοιχείο CCD (Charge coupled device)	Τύπος αισθητήρα που χρησιμοποιείται στις ρεφλέξ αυτόματης εστίασης. Ανιχνεύει την απόσταση με βάση τη διαφορά κοντράστ.
Συγχρονισμός δεύτερης κουρτίνας(Second curtain sync)	To αντικείμενο φωτίζεται από το περιβαλλοντικό φως αφήνοντας φωτεινά ίχνη (light trails) κατά τους παρατεταμένους χρόνους έκθεσης και το φλας συγχρονίζει με βάση το κλείσιμο της δεύτερης κουρτίνας.
Συγχρονισμός φλας μικρών ταχυτήτων(Slow sync)	Τεχνική με την οποία συγχρονίζουμε το φλας σε ταχύτητα αργότερη από τη βασική ταχύτητα συγχρονισμού (Χ). Συνήθως εφαρμόζεται όταν ο περιβαλλοντικός φωτισμός είναι χαμηλός και θέλουμε να “γράψει” και το φόντο μαζί μέ το βασικό μας αντικείμενο που φωτίζεται απο τό φλας.
Συνεχής Αυτόματη εστίαση(Continuous autofocus ή servo AF mode)	H αυτόματη εστίαση δουλεύει συνεχώς αλλά το κλείστρο μπορεί να ενεργοποιηθεί οποιαδήποτε στιγμή.
Τ, Time	Ρύθμιση όπου ο φωτοφράκτης κρατιέται ανοικτός μεταξύ δύο διαδοχικών πατημάτων του κλείστρου. Οι παλιοί φωτογράφοι ισχυρίζονταν ότι ήταν πιο εύχρηστη από τη θέση Β που έχει επικρατήσει σήμερα.
Ταχύτητα συγχρονισμού φλας (Χ sync)	Η πιο γρήγορη ταχύτητα στην οποία μπορεί να συγχρονιστεί το φλας με τον φωτοφράκτη. Εξαρτάται από τον τύπο και τη μάζα του φωτοφράκτη. Σημ. Μέγιστη τιμή που έχει επιτευχθεί σε φωτοφράκτη εστιακού επιπέδου είναι 1/250 sec. και προκύπτει με τη χρήση ειδικών κραμάτων τιτανίου και άλλων υπερελαφρών ανθεκτικών μετάλλων στο υλικό κατασκευής των ριντώ. Στο μεσαίο φόρμα η μέγιστη ταχύτητα συγχρονισμού είναι 1/60 sec λόγω περιορισμών από την αδράνεια της μάζας των ριντώ. Αντίθετα, οι εντός φακού φωτοφράκτες τύπου μεταλλικών πτερυγίων (leaf shutter) τους οποίους συναντάμε στο μεσαίο και μεγάλο φορμά — συγχρονίζουν σε όλες τις ταχύτητες.
Τιμή Έκθεσης EV (Exposure value)	Καθαρός αριθμός που προσδιορίζει ορισμένο επίπεδο φωτεινότητας. Π.χ. EV 10 για φιλμ ευαισθησίας IS0100 αντιστοιχεί σε ισοδύναμους συνδυασμούς ταχύτητας / διαφράγματος 1/15 sec με f/8 ή 1/30 sec με f/5.6 ή 1/60 sec με f/8 κλπ.
Υπερέκθεση (Overexposure)	Όταν η ποσότητα του φωτός που τελικά επηρεάζει την εμουλσιόν του φιλμ είναι περισσότερη από τη βέλτιστη έκθεση σύμφωνα με τις συνθήκες φωτισμού. Μπορεί να συμβεί αν χρησιμοποιήσουμε είτε πιο ανοικτό διάφραγμα είτε πιο αργή ταχύτητα από το κανονικό. Ελαφρά υπερέκθεση κατά 1/2 stop ευνοεί τα έγχρωμα αρνητικά.
Φλας dedicated	Σύστημα ελέγχου ορισμένων ή όλων των λειτουργιών του φλας μέσω του σώματος της φωτογραφικής μηχανής. Στη βασική του μορφή αναλαμβάνει αυτόματα να συγχρονίσει το φλας και να μεταφέρει ορισμένες ενδείξεις για τη φόρτιση και την επιτυχή έκθεση στο σκόπευτρο. Στα προηγμένα φλας TTL dedicated, η φλασομέτρηση γίνεται μέσω φακού από ειδικό φωτοκύτταρο ανακλώμενης λάμψης. Όταν ο αισθητήρας αντιληφθεί ότι η ένταση της λάμψης είναι επαρκής για την έκθεση, τότε δίνει εντολή σε πραγματικό χρόνο (εκατομμυριοστά του δευτερόλεπτο.) να διακοπεί η λάμψη. Επίσης, με το TTL φλας μπορούμε να δουλεύουμε σε αυτοματισμό προτεραιότητας διαφράγματος ή πρόγραμμα.

http://www.photo.gr/main.php?showpage1=clexicon.php&PHPSESSID=eea596d7723799121e0fb40e5e2627cd

Photography ΄d Cinema Club of Karditsa (LEFKK)
Omirou 2, GR-431 00 KARDITSA, GREECE
tel.: +30 2441026587, 6973438137
url: www.lefkk.gr ............ e-mail: lefkkgr@gmail.com

The assiduity and maintainance site are work of member of club Nikos Maidonis